De laatste weken is er redelijk wat te doen geweest omtrent dierenwelzijn. Op Vlaams niveau keurde de Commissie voor Dierenwelzijn onlangs de Vlaamse Codex Dierenwelzijn goed, donderdagavond was er op federaal niveau de stemming van dierenwelzijn in de grondwet. Met een tweederdemeerderheid werd dierenwelzijn in de grondwet opgenomen.
Dierenwelzijn in de grondwet
Moet het welzijn van dieren, als wezens met gevoel, al dan niet worden opgenomen in de Belgische Grondwet en wat zal hiervan de impact zijn? Dit is de hamvraag die al enige tijd voor controverse zorgt.
De Kamer van het federale parlement heeft nu donderdagavond de opname van dierenwelzijn in de Belgische Grondwet met een tweederdemeerderheid goedgekeurd. 70 Kamerleden stemden voor de opname van dierenwelzijn in de grondwet, 23 stemden tegen en 29 onthielden zich. De overgrote meerderheid van Open Vld en cd&v stemden tegen, de linkse meerderheid en de oppositie, alsook MR, stemden voor en N-VA en Vlaams Belang onthielden hun stem.
De onthoudingen konden op weinig sympathie rekenen bij de Vlaamse liberalen. “Door hun onthouding wordt deze linkse waanzin deel van onze grondwet”, aldus Van Quickenborne. “De realiteit is dat met deze grondwetbepaling, de rechter rekening kan houden met het belang van dierenwelzijn bij het goedkeuren of toestaan van een vergunning, of bij het goedkeuren van wetten en decreten. Dierenwelzijn wordt dus een referentie waar de rechter rekening moet mee houden en zet zodoende de deur open voor rechterlijk activisme die opgejaagd worden door ngo’s zoals GAIA”
Daarnaast werd door bijna alle partijen ook bepaald dat deze grondwetswijziging geen juridische gevolgen mag hebben in de vorm van een standstill. Dit zou betekend hebben dat het bestaande beschermingsniveau voor dieren in principe niet meer zou mogen afnemen. Deze verplichting is echter wel opgenomen in de Vlaamse Codex, die al groen licht kreeg van de commissie Dierenwelzijn en volgende week ter stemming voorligt tijdens de plenaire in het Vlaams parlement.
Vlaamse Codex dierenwelzijn
Met de codex brengt Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) de bestaande regelgeving samen met heel wat nieuwe dierenwelzijnsregels. Concreet voor pluimvee staat onder meer de uitfasering van de verrijkte kooien en het principieel verbod op het doden van eendagshaantjes.
Wat de uitfasering van de verrijkte kooien betreft, zou de uitfaseringtermijn van bestaande houderijen eindigen op 1 januari 2036. Op 1 januari 2025 zou wel al een verbod gelden op houderijen die bestaande kooisystemen willen vervangen of in gebruik willen nemen. De pluimveesector was nochtans sterk vragende partij om de uitfasering simultaan te laten verlopen met de Europese uitfasering aangezien veel landen nog verrijkte kooien hebben als gangbare methode om kippen te houden. “Europa importeert 12 jaar na het klassieke kooiverbod nog massaal klassieke kooi-eieren en wij gaan in Vlaanderen eens twee stappen vooruit lopen en de verrijkte kooieieren nu eveneens verbieden. Onbegrijpelijk, straks eten we zodoende enkel nog maar meer Oekraïense kooi-eieren. Een grote stap vooruit voor het dierenwelzijn, kuch, aldus Martijn Chombaere, beleidsmedewerker bij de Landsbond Pluimvee. Vlaams parlementslid Bart Dochy (cd&v) trachtte nog om het artikel, dat de uitfasering bevat, te schrappen omwille van het gegeven dat er in het regeerakkoord staat dat er niet aan goldplating mag gedaan worden, maar dit voorstel werd alsnog verworpen.
Naast de uitfasering van de verrijkte kooien staat ook een principieel verbod op het doden van eendagshaantjes in de codex geschreven. Dit verbod treedt evenwel pas in werking op een door de Vlaamse regering te bepalen datum. “Principieel wordt het doden op eendagskuikens met de codex dus verboden”, aldus Weyts. “Maar de uitvoering van het verbod wordt gedelegeerd aan de Vlaamse regering omdat nog niet alle technieken op punt staan om dit verbod te kunnen uitrollen.” Groen-parlementslid Meyrem Almaci diende nog een amendement in om het verbod al op 1 september 2026 te laten ingaan, maar ook dat voorstel werd verworpen.
De Codex Dierenwelzijn moet nu nog ter stemming komen in het Vlaams parlement op woensdag 8 mei. Zodra het dossier daar wordt goedgekeurd, zal het de bestaande Dierenwelzijnswet vervangen.
Tekst: Pluimvee – Bron: Pluimvee/VILT – Foto: Pluimvee